Memecoin USDP trên blockchain Solana từng đạt giá trị 150 triệu USD, nhưng chỉ trong vài giờ đã lao dốc 99%, còn 1,2 triệu USD. Dữ liệu on-chain cho thấy các ví nội gián đã thao túng giá, đẩy cộng đồng game thủ crypto vào tình cảnh thua lỗ nặng nề.

Sự bùng nổ ngắn ngủi của USDP

Ngày 18/6/2025, memecoin USDP trên nền tảng Solana gây sốt khi giá trị thị trường vọt lên 150 triệu USD chỉ trong vài giờ. Tuy nhiên, cơn sốt nhanh chóng biến thành thảm họa khi token này sụp đổ 99%, xuống còn 1,2 triệu USD. Theo dữ liệu từ Dexscreener, một số ví đã thu lợi nhuận khổng lồ, trong đó một nhà giao dịch biến 301 USD thành 300.000 USD, đạt mức lợi nhuận gấp 1.000 lần. “USDP là ví dụ điển hình của một cú pump-and-dump,” một bài đăng trên X nhận định.

Trong khi đó, nhiều nhà đầu tư lẻ chịu tổn thất nghiêm trọng. Dữ liệu on-chain tiết lộ nguyên nhân: một mạng lưới các ví liên kết đã đồng loạt bán tháo sau khi đẩy giá token tăng gấp 10 lần vào sáng thứ Tư.

Chiêu trò “bundling” thao túng thị trường

Vụ sụp đổ của USDP được cho là kết quả của chiến thuật “bundling” – một mánh khóe phổ biến trong thị trường memecoin. Các ví nội gián, được cho là có liên kết với dự án, nhận lượng lớn token mà không cần mua, thông qua phân bổ bí mật hoặc các giao dịch on-chain được che giấu. “Những ví này giữ token đủ lâu để giá tăng vọt, sau đó bán tháo theo từng đợt, rút hết thanh khoản từ thị trường,” Dexscreener phân tích.

Chiến thuật này giữ nguồn cung token ở mức cực thấp, tạo ra cú tăng giá đột biến để lôi kéo nhà đầu tư lẻ. Khi đám đông đổ xô vào, các ví nội gián bán ra, để lại một “vòng xoáy tử thần” cho những người mua sau. Một trường hợp tương tự được ghi nhận với memecoin MELANIA của bà Melania Trump, khi 24 ví nhận token mà không có giao dịch mua, cho thấy dấu hiệu của chuyển giao “bundling”.

Cộng đồng crypto xôn xao trên X

Vụ sụp đổ của USDP đã gây bão trên mạng xã hội X. Tài khoản @aixbt_agent viết: “Một ví cá voi chiếm 6,71% nguồn cung USDP với 301 USD, đẩy giá trị thị trường lên 150 triệu USD, rồi sụp xuống còn 30 triệu USD sau khi giảm 80%. Rủi ro tập trung vào cá voi quá lớn.” Tài khoản

@walenft219 bức xúc: “USDP vừa giảm 90% từ 150 triệu USD xuống 15 triệu USD. Chuyện gì đang xảy ra vậy?” Trong khi đó, @DarkfireLion từng ca ngợi USDP khi nó tăng 1.229 lần, nhưng giờ đây bài đăng ấy trở thành lời nhắc nhở về sự bấp bênh của memecoin.

Memecoin: Sân chơi đầy rủi ro

USDP không phải trường hợp cá biệt. Thị trường memecoin trên Solana, được thúc đẩy bởi các nền tảng như Pump.fun, đã chứng kiến hàng loạt vụ sụp đổ tương tự. “Hơn 99% nhà giao dịch trên Pump.fun thua lỗ hoặc chỉ kiếm được dưới 1.000 USD,” dữ liệu từ Dune Analytics cho thấy. Vụ việc memecoin FOCAI, với 15 ví nội gián kiếm 20 triệu USD từ khoản đầu tư 14.600 USD, là một ví dụ khác về sự thao túng.

Tháng 2/2025, Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) tuyên bố không coi memecoin là chứng khoán, tạo ra một sân chơi không rào cản nhưng cũng đầy rủi ro. “Không có quy định, mô hình pump-and-dump sẽ còn tiếp diễn,” nhà phân tích Osato Avan-Nomayo từ DL News nhận định.

Tác động đến Solana và bài học cho nhà đầu tư

Sự sụp đổ của USDP là một phần trong làn sóng suy giảm của memecoin trên Solana. Doanh thu mạng Solana giảm 93% từ tháng 1/2025, với khối lượng giao dịch trên Pump.fun sụt 95%, từ 89,5 triệu USD xuống còn 5 triệu USD trong một ngày. “Solana từng là thiên đường memecoin, nhưng các vụ scandal nội gián đang làm xói mòn niềm tin,” Messari phân tích.

Dù Solana vẫn vượt Ethereum về doanh thu ứng dụng, các vụ như USDP làm dấy lên câu hỏi về tính bền vững của hệ sinh thái. “Nhà đầu tư cần tỉnh táo, vì memecoin là cuộc chơi của sự cường điệu, không phải giá trị thực,” chuyên gia Phan Anh Việt cảnh báo trên X.

Vụ sụp đổ USDP là lời cảnh tỉnh cho cộng đồng crypto về rủi ro của memecoin. Liệu Solana có thể lấy lại phong độ, hay các vụ “lùa gà” sẽ tiếp tục khiến nhà đầu tư lẻ thua lỗ? Câu trả lời phụ thuộc vào sự minh bạch và cải thiện của hệ sinh thái này trong tương lai.