Bộ công nghệ OP Stack tiếp tục duy trì vị thế thống trị, với khối lượng “trừu tượng hóa cầu nối” tăng vọt trước đợt nâng cấp lớn tiếp theo của Ethereum.
Theo nghiên cứu từ nền tảng khám phá onchain Blockscout, các mạng Layer-2 (L2) đang hội tụ xung quanh các bộ công nghệ chủ đạo thay vì hướng tới các tiêu chuẩn phổ quát.
Trong một cuộc phỏng vấn video với Decrypt, Ulyana Skladchikova – Giám đốc sản phẩm và Kirill Fedoseev – Giám đốc nghiên cứu tại nền tảng khám phá mã nguồn mở này đã tiết lộ rằng một sự chuyển dịch hướng tới “phân cụm” kỹ thuật đang diễn ra, bất chấp sự tăng trưởng chung về giao dịch.
“Chúng tôi thấy các blockchain đang tập hợp xung quanh một số đơn vị lớn và thiết lập khả năng tương tác trong nội bộ các nhóm blockchain đó,” Skladchikova chia sẻ.
Dữ liệu thời gian thực từ Rollup.wtf được Blockscout trích dẫn cho thấy, OP Stack đã nổi lên như một “ông lớn” trong lĩnh vực L2, với hầu hết các mạng đều sử dụng bộ công cụ của nó. OP Stack là tập hợp các tiêu chuẩn mã nguồn mở được sử dụng chủ yếu trên mạng Optimism và các “Superchains” của nó.
Xu hướng này cho thấy sự “hợp nhất” xung quanh các mạng L2, theo lời của Skladchikova.
Điều này cũng cho thấy “trừu tượng hóa cầu nối” – quá trình đơn giản hóa cách người dùng di chuyển tài sản giữa các blockchain khác nhau – có thể trở thành thách thức lâu dài cho các đơn vị phát triển L2.
Thay vì đóng góp vào một tiêu chuẩn chung, các “ông lớn” L2 đang phát triển các giải pháp tương tác độc quyền có thể gây ra “ma sát trải nghiệm người dùng”, khiến việc “điều hướng và chuyển tiền giữa các mạng” trở nên khó khăn, Blockscout cho biết trong một tuyên bố trả lời các câu hỏi tiếp theo.
Nghịch lý dữ liệu
Tuy nhiên, dữ liệu lại cho thấy một nghịch lý: trong khi khối lượng giao dịch trên các mạng L2 như Base đã tăng gần gấp ba lên 80 triệu giao dịch hàng tháng, việc kết nối trực tiếp giữa L1 và L2 đã giảm khoảng 80% kể từ đầu năm 2024, theo dữ liệu từ nghiên cứu nội bộ của Blockscout được chia sẻ với Decrypt.
Điều này chỉ ra một thách thức mới nổi xung quanh “phân cụm blockchain”, hiện tượng mà các mạng liên quan cố gắng hình thành các tiêu chuẩn chung để giao tiếp với nhau nhằm tăng cường khả năng tương tác.
“Sẽ có các cụm blockchain xung quanh mỗi đơn vị lớn trong hệ sinh thái,” Fedoseev nói với Decrypt.
Số lượng người dùng hoạt động hàng tháng trên mỗi blockchain L2 đã tăng vọt 250% vào mùa thu 2024, đạt hơn 14.000 trước khi ổn định ở mức khoảng 11.000.
Blockscout lưu ý trong một tài liệu nghiên cứu riêng được chia sẻ với Decrypt rằng, mô hình như vậy báo hiệu sự áp dụng bền vững hơn là sự quan tâm tạm thời do các đợt airdrop hoặc đầu cơ.
“Sự phấn khích ban đầu không phải lúc nào cũng chuyển thành việc sử dụng lâu dài. Khi người dùng di chuyển từ một nền tảng lớn đã được thiết lập sang một blockchain mới, điều đó báo hiệu khả năng bền vững tốt hơn trong tương lai.”
Với việc nâng cấp Pectra của Ethereum đang đến gần, những mô hình hợp nhất này cho thấy các L2 đang tối ưu hóa cho các khả năng cụ thể hoạt động trên nhiều blockchain, thay vì cố gắng trở thành các giải pháp mở rộng đa năng.
Nếu điều này trở thành hiện thực, “chúng ta sẽ có một giải pháp tương tác đồng nhất mà mọi người sẽ sử dụng,” Skladchikova nhận định.
Xu hướng phát triển của các mạng Layer-2 sẽ là chủ đề đáng theo dõi trong những tháng tới, đặc biệt khi nâng cấp Pectra của Ethereum đang đến gần, hứa hẹn mang lại nhiều thay đổi quan trọng cho hệ sinh thái tiền mã hóa.