Sau hơn ba thập kỷ gắn bó, Shuhei Yoshida đã chính thức rời PlayStation vào ngày 15/1/2025. Ông là một trong những người góp công lớn trong việc đưa hệ máy console của Sony lên vị thế hàng đầu, đồng thời tạo nên cầu nối quan trọng giữa PlayStation và cộng đồng indie game trên toàn cầu.
Hành trình từ một nhà phân tích chiến lược đến biểu tượng của PlayStation
Shuhei Yoshida gia nhập Sony năm 1986 ngay sau khi tốt nghiệp đại học, làm việc tại bộ phận chiến lược doanh nghiệp. Khi đó, Ken Kutaragi – cha đẻ của PlayStation – đang tìm kiếm sự chấp thuận để phát triển một hệ máy console riêng sau khi mối quan hệ hợp tác với Nintendo đổ vỡ.
Ban đầu, Yoshida không tin rằng Kutaragi có thể đưa đồ họa 3D của workstation vào một hệ console có giá 500 USD. Nhưng sự kiên trì của Kutaragi đã thuyết phục ông tham gia dự án vào năm 1993, trở thành một trong 80 người đầu tiên xây dựng hệ sinh thái PlayStation.
Khi PlayStation ra mắt năm 1994 tại Nhật Bản và năm 1995 tại Mỹ, nó nhanh chóng trở thành một cú hích lớn. Nhưng không phải ai trong nội bộ Sony cũng tin vào thành công này. Một số lãnh đạo thậm chí còn xem PlayStation là “đồ chơi trẻ con” có thể làm tổn hại thương hiệu Sony. Để thuyết phục họ, Yoshida đã định vị PlayStation như “hệ thống thực tế ảo đầu tiên trên thế giới,” nhấn mạnh tiềm năng của đồ họa 3D và trải nghiệm mới mẻ mà nó mang lại.
Những năm tháng định hình PlayStation
Với sự thành công của PlayStation, Yoshida tiếp tục thăng tiến và trở thành phó chủ tịch Sony Computer Entertainment tại Mỹ. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút các nhà phát triển game lớn về với hệ máy này. Khi ấy, nhiều studio vẫn hoài nghi về khả năng của đồ họa 3D và cho rằng chỉ những thể loại game đua xe hoặc bắn súng mới có thể tận dụng công nghệ này.
Tuy nhiên, những cái tên tiên phong như Namco (với Tekken và Ridge Racer) đã nhìn ra tiềm năng của PlayStation. Sự thành công của họ đã mở đường cho các hãng game lớn khác như Squaresoft, khi Hironobu Sakaguchi quyết định mang Final Fantasy VII lên PlayStation sau khi Nintendo vẫn trung thành với băng game.
Yoshida cũng góp phần đưa nhiều tựa game nổi tiếng ra thế giới, từ Gran Turismo, The Legend of Dragoon, Ape Escape, đến những loạt game đình đám như God of War, Uncharted và The Last of Us.
Những giai đoạn khó khăn và sự chuyển mình của PlayStation
Không phải lúc nào PlayStation cũng thuận lợi. Yoshida từng trải qua giai đoạn khó khăn khi PlayStation 3 ra mắt năm 2006 với giá thành cao và kiến trúc phần cứng phức tạp. Ông lo ngại rằng PS3 có thể khiến Sony lao đao về tài chính. Nhưng nhờ thành công của dòng TV Bravia, Sony vẫn đủ sức chống đỡ để tiếp tục cải thiện hệ máy này.
Một trong những bước ngoặt lớn khác là sự thay đổi trong cách phát triển phần cứng. Trước đây, PlayStation luôn được thiết kế bởi các kỹ sư trước khi đưa đến tay đội ngũ phát triển game. Nhưng từ PlayStation 4, Mark Cerny – người Yoshida giới thiệu với Sony – đã tham gia vào quá trình thiết kế từ đầu, giúp PS4 dễ lập trình hơn, mở ra một kỷ nguyên thành công mới cho hệ máy này.
Nút Share trên tay cầm PS4 cũng là một sáng kiến đến từ đội ngũ game, giúp game thủ dễ dàng chia sẻ khoảnh khắc chơi game. Đây là một trong những dấu ấn cho thấy sự thay đổi tư duy thiết kế tại PlayStation.
Hành trình cuối cùng tại Sony và di sản để lại
Năm 2019, Yoshida chuyển sang dẫn dắt bộ phận PlayStation Indies, thúc đẩy mối quan hệ giữa Sony và các nhà phát triển game độc lập. Đây là một quyết định bất đắc dĩ, bởi theo ông chia sẻ: “Tôi không có lựa chọn nào khác. Hoặc là tôi làm việc này, hoặc tôi rời công ty.”
Dưới sự dẫn dắt của Yoshida, PlayStation đã cải thiện đáng kể cách hỗ trợ các nhà làm game indie. Trước đó, nhiều studio độc lập từng phàn nàn rằng PlayStation không quan tâm đến họ. Nhưng đến năm 2024, nhiều nhà phát triển đã ghi nhận sự thay đổi khi doanh số game indie trên PlayStation bắt đầu vượt cả các nền tảng khác.
Sau khi Jim Ryan rời Sony vào năm 2024, Yoshida nhận thấy thế hệ lãnh đạo mới đã sẵn sàng tiếp quản. Ông quyết định rời PlayStation vào đầu năm 2025 với cảm giác mãn nguyện, tin rằng mình đã hoàn thành sứ mệnh giúp cộng đồng game indie phát triển vững chắc hơn.
Dù chia tay Sony, Yoshida vẫn chưa từ bỏ ngành game. Ông tiếp tục làm cố vấn cho các studio indie mà mình yêu thích, tin tưởng vào thế hệ nhà phát triển trẻ sẽ tiếp tục đưa ngành công nghiệp game tiến lên.
Từ một nhân viên chiến lược bước vào lĩnh vực game đầy rủi ro, Shuhei Yoshida đã góp phần biến PlayStation thành một tượng đài trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Dù không còn làm việc tại Sony, di sản của ông vẫn sẽ sống mãi trong những hệ máy PlayStation và các tựa game mà ông đã góp phần định hình.