Thị trường tiền mã hóa tiếp tục đón nhận những pha “làm giá” kỳ lạ, khi một token trên Solana giả danh ứng dụng trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc – DeepSeek – bất ngờ đạt giá trị vốn hóa (market cap) tới 48 triệu USD, rồi lao dốc còn 30 triệu USD chỉ trong vài giờ. Điều đáng nói, đội ngũ đứng sau ứng dụng AI đình đám này khẳng định chưa từng phát hành bất kỳ loại token nào.
Trong bối cảnh DeepSeek trở thành cái tên “hot” trên bảng xếp hạng App Store tại Mỹ, nhiều nhóm phát triển vô danh đã nhanh tay tạo token mạo danh để “lùa gà”. Thống kê trên nền tảng Solana cho thấy ít nhất hai token ăn theo đã bứt phá mạnh về vốn hóa và khối lượng giao dịch hàng chục triệu USD. Dẫu vậy, dự án AI khẳng định công khai rằng mọi đồng coin dán mác DeepSeek đều là lừa đảo.
DeepSeek has not issued any cryptocurrency. Currently, there is only one official account on the Twitter platform. We will not contact anyone through other accounts.Please stay vigilant and guard against potential scams.
— DeepSeek (@deepseek_ai) January 10, 2025
“Chúng tôi không hề ra mắt tiền mã hóa,” đại diện DeepSeek cảnh báo, đồng thời kêu gọi người dùng cảnh giác trước các trang web hoặc đường dẫn mạo danh. Theo ghi nhận, một token giả đã “phóng” lên 48 triệu USD vốn hóa cùng 150 triệu USD giao dịch, rồi giảm nhanh còn 30 triệu USD. Token thứ hai cũng bám sát với mức đỉnh 13 triệu USD, nhưng đã lao dốc còn 8,6 triệu USD. Tổng số ví nắm giữ hai token này lên đến hàng chục nghìn, có thể gây thiệt hại lớn cho những nhà đầu tư ít kinh nghiệm.
Sự trỗi dậy chóng mặt của DeepSeek trên thị trường ứng dụng AI dường như góp phần khiến các nền tảng tiền mã hóa biến động, trong bối cảnh giới tài chính thế giới đang hoang mang trước việc “AI Trung Quốc” thách thức vị thế Mỹ. Một số nhà quan sát cho rằng đồng Bitcoin gần đây đã giảm dưới mốc nhạy cảm, một phần vì tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi cơn sốt AI. Tuy nhiên, giới chuyên gia khẳng định cần thêm dữ liệu để đánh giá chính xác tác động từ DeepSeek lên thị trường tiền mã hóa.
Song song đó, làn sóng “bơm thổi” token giả không phải chuyện hiếm. Nhiều kẻ lừa đảo tận dụng danh nghĩa cá nhân có tiếng, hoặc sự kiện nóng, để chào bán đồng coin mới. Trường hợp của cựu Tổng thống Donald Trump cũng tương tự. Token “TRUMP” hay “MELANIA” được phát hành rồi hàng loạt dự án “mạo danh” xuất hiện, thu hút không ít người ham lãi nhanh. Vài tổ chức an ninh mạng cho biết, số token gắn mác Trump tăng đột biến, nhiều người đã nạp tiền thật để sở hữu “coin rác” không giá trị.
Một kịch bản gian lận khác diễn ra trên X (trước đây là Twitter), nơi tin tặc chiếm đoạt tài khoản của người nổi tiếng rồi quảng cáo token giả. Giới phân tích cảnh báo hình thức này đang dịch chuyển sang tấn công các tài khoản ca sĩ, diễn viên… thay vì chính trị gia như trước. Nhiều ví dụ cho thấy, tin tặc đổi tên tài khoản sang tên nhân vật nổi tiếng và dán đường dẫn “airdrop coin” để “chăn” người dùng thiếu cảnh giác.
Trở lại vụ DeepSeek: mặc cho “cú hích” dư luận, tổ chức phát triển ứng dụng này thẳng thừng bác bỏ mọi liên quan đến token trên Solana. Lời phủ nhận ấy càng củng cố giả thuyết đây chỉ là chiêu trò úp bô. Với hàng nghìn ví đang nắm giữ hai token giả kia, không ít nhà đầu tư có nguy cơ nếm trái đắng nếu thiếu hiểu biết.
Cơn sốt AI được dự báo sẽ tiếp diễn, đồng nghĩa những chiêu trò giả mạo cũng ngày càng biến tướng. Các chuyên gia an ninh kêu gọi cộng đồng kiểm chứng kỹ thông tin dự án, theo dõi kênh chính thức và luôn hoài nghi trước bất kỳ token “thần thánh” nào gắn với các thương hiệu đang gây chú ý.
Nhìn chung, các cú “pump and dump” kiểu này không chỉ làm hoen ố uy tín thị trường crypto, mà còn gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh: ai cũng có thể trở thành con mồi của những kẻ lợi dụng danh tiếng dự án AI hay nhân vật nổi tiếng. Để phòng tránh, người dùng nên nhớ rằng mọi công bố chính thức về việc ra mắt token đều sẽ được đăng tải qua trang web hoặc kênh đã được xác minh của dự án.