Làn sóng các blockchain Layer-1 như Aptos và Sui đang cho thấy xu hướng gia tăng đối với các giải pháp thay thế nhằm cung cấp sự cân bằng giữa khả năng mở rộng, an toàn và thân thiện với nhà phát triển. Trong khi đó, sự phát triển của các giải pháp Layer-2 2 đang mở ra cánh cửa mới cho việc mở rộng và cải thiện hiệu suất của các mạng blockchain.
Layer-1: Aptos và Sui Network
Aptos và Sui Network là hai nền tảng blockchain layer-1 đáng chú ý với việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Move—được đánh giá là một trong những lựa chọn thay thế tốt nhất cho Ethereum Virtual Machine. Aptos và Sui đều có những đặc điểm riêng biệt về cấu trúc và cơ chế đồng thuận.
- Aptos ra mắt mainnet vào tháng 10/2022 với mục tiêu trở thành nền tảng blockchain có hiệu năng cao. Blockchain này sử dụng cơ chế đồng thuận Byzantine Fault Tolerance (BFT) kết hợp với cấu trúc mô-đun giúp chia nhỏ các thành phần như cơ chế đồng thuận, lưu trữ dữ liệu và xử lý giao dịch, tăng tốc độ phát triển và cải thiện khả năng mở rộng. Aptos còn sử dụng công nghệ Block-STM để xử lý giao dịch song song, với mục tiêu đạt tới 160.000 giao dịch mỗi giây (TPS).
- Sui Network ra mắt vào năm 2023, tập trung vào việc đơn giản hóa quá trình phát triển và triển khai các ứng dụng phi tập trung (dApps). Sui sử dụng cơ chế Delegated Proof of Stake (DPoS) và kiến trúc đồ thị chu trình hữu hạn (DAG), giúp cải thiện hiệu suất và khả năng mở rộng thông qua việc xử lý đồng thời nhiều giao dịch.
Layer-2: Tăng tốc và mở rộng blockchain
Các giải pháp mở rộng lớp 2 như Base hay Arbitrum được thiết kế để cải thiện khả năng mở rộng và hiệu suất của blockchain bằng cách xử lý giao dịch nhanh hơn và giảm chi phí.
- Base, phát triển bởi Coinbase, là giải pháp lớp 2 được xây dựng trên Ethereum với sự hợp tác của Optimism. Ra mắt vào tháng 8/2023, Base giúp cải thiện khả năng mở rộng và giảm chi phí của Ethereum mà vẫn duy trì tính bảo mật và phi tập trung.
- Arbitrum là giải pháp lớp 2 hàng đầu, có khả năng xử lý hàng tỷ giao dịch mỗi tuần. Arbitrum bao gồm các thành phần như Arbitrum One—chuỗi rollup chính cho các dApps, Arbitrum Nova—chuỗi dành cho ứng dụng yêu cầu thông lượng cao như gaming, và Arbitrum Orbit—cho phép các nhà phát triển tự khởi chạy chuỗi riêng.
- Optimism là một giải pháp lớp 2 ra mắt vào năm 2021, sử dụng Optimistic Rollups để xử lý giao dịch ngoài chuỗi và gửi kết quả cuối cùng lên Ethereum để xác thực. Optimism cho phép các nhà phát triển dễ dàng chuyển các dApps hiện có sang nền tảng này nhờ tương thích hoàn toàn với Ethereum Virtual Machine (EVM).
Sự tăng trưởng của Layer-2
Các giải pháp lớp 2 đang trở thành xu hướng chủ đạo của DeFi trong năm 2024. Dữ liệu từ L2Beat cho thấy giá trị khóa trên các giải pháp lớp 2 đã tăng 232% trong một năm, đạt trên 37 tỷ USD. Các nền tảng như Base của Coinbase và Unichain của Uniswap đang hứa hẹn mang đến các giao dịch nhanh hơn, rẻ hơn và khả năng tương tác giữa nhiều mạng blockchain.
Sự phát triển của các blockchain lớp 1 như Aptos, Sui và các giải pháp mở rộng lớp 2 như Arbitrum, Base hay Optimism đang mang lại hy vọng mới cho ngành công nghiệp blockchain. Những nền tảng này không chỉ giúp tăng cường khả năng mở rộng và hiệu suất, mà còn mở ra những cơ hội mới cho việc xây dựng các ứng dụng phi tập trung trong tương lai.