Tại hội nghị Redacted vừa khai mạc tại Bangkok, Near Protocol đã công bố kế hoạch xây dựng mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mã nguồn mở lớn nhất thế giới, với quy mô lên đến 1,4 nghìn tỷ tham số, gấp 3,5 lần mô hình Llama của Meta hiện tại.
Dự án này sẽ được phát triển thông qua nghiên cứu và phát triển đám đông cạnh tranh trên nền tảng Near AI Research, nơi hàng nghìn người đóng góp có thể tham gia đào tạo mô hình AI từ hôm nay, với phiên bản khởi đầu gồm 500 triệu tham số. Qua các giai đoạn phát triển, chỉ những người đóng góp tốt nhất mới được lựa chọn để làm việc trên các mô hình phức tạp và lớn hơn.
Theo đồng sáng lập Illia Polosukhin, chi phí cho dự án này vào khoảng 160 triệu USD, một con số lớn nhưng khả thi trong lĩnh vực tiền mã hóa. Khoản đầu tư sẽ được tài trợ qua việc bán token, trong đó các chủ sở hữu token sẽ nhận lại phần thưởng từ các lượt sử dụng mô hình. Phương thức này không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn giúp tái đầu tư vào các mô hình tiếp theo, tạo thành một vòng tuần hoàn tài chính khép kín.
AI phi tập trung và vấn đề quyền riêng tư
Để đào tạo mô hình AI khổng lồ này, Near Protocol cần tới hàng chục nghìn GPU hoạt động đồng bộ, điều không lý tưởng khi triển khai trên mạng phi tập trung. Tuy nhiên, nghiên cứu từ DeepMind đã chỉ ra hướng đi khả thi cho việc sử dụng mạng lưới máy tính phi tập trung với các kỹ thuật phân phối mới.
Polosukhin nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ AI phi tập trung để tránh việc một công ty kiểm soát toàn bộ sức mạnh của AI, vì điều này sẽ làm mất đi tính phi tập trung và triết lý cốt lõi của Web3.
Thông điệp về quyền kỹ thuật số
Khách mời đặc biệt tại hội nghị, Edward Snowden, đã cảnh báo về nguy cơ từ AI tập trung, có thể biến thế giới thành một “nhà nước giám sát” rộng lớn. Ông cũng nhấn mạnh nhu cầu bảo vệ quyền công dân trên mạng và kêu gọi xây dựng các hệ thống phi tập trung để đảm bảo quyền tự do và quyền riêng tư số, vì chỉ có công nghệ phi tập trung mới thực sự bảo vệ chủ quyền kỹ thuật số của chúng ta.
Dự án AI mã nguồn mở của Near Protocol không chỉ đánh dấu một bước đột phá trong lĩnh vực AI mà còn góp phần bảo vệ giá trị cốt lõi của Web3, hướng đến một tương lai công nghệ vì cộng đồng và quyền tự do cá nhân.