Sàn giao dịch phái sinh lớn thứ 3 đang nắm giữ 43 triệu USD TVL của Solana, lại thuộc về một dự án “chết” bởi đã tuyên bố ngừng hoạt động từ tháng 11/2022.
Trong vài tuần qua, Solana ngập tràn các dự án memecoin được bơm thổi giá bởi ăn theo người nổi tiếng, khiến cơn sốt này chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Bắt đầu từ WIF, BONK và một loạt các token chủ đề chính trị — mà phần lớn đã giảm từ đỉnh vào đầu mùa hè – các launchpad memecoin trên Solana như pump.fun vẫn thu hút được nhiều hoạt động, thậm chí doanh thu hàng ngày toàn mạng còn “vượt mặt” Ethereum hồi đầu tuần.
Gần đây, sự chú ý đã chuyển sang các “celebcoins” (coin lấy tên người nổi tiếng), bất kể người nổi tiếng đó có xác nhận tham gia hay không. Tiêu biểu là mã token DJT, được cho là có liên hệ với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, cũng là từ viết tắt tên đầy đủ của vị tỷ phú vốn đầy đủ sẽ là Donald John Trump. Nhiều người đã gióng lên hồi chuông cảnh báo người theo dõi về khả năng đây chỉ là chiêu trò pump-dump mượn danh ông Trump, bởi rất nhiều memecoin mới được tạo ra chỉ để ăn theo tên tuổi người nổi tiếng.
Tất cả những hoạt động ồn ào này đã phần nào làm cộng đồng “quên đi” các dự án tài chính phi tập trung (DeFi) trước đây được xem là “đầy tiềm năng” của hệ Solana, bao gồm các giao thức cho vay (Lending), sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và nền tảng giao dịch phái sinh (Derivatives).
Không tính các nền tảng liquid staking, tổng giá trị bị khóa (TVL) của 3 nền tảng hàng đầu trong mỗi danh mục DeFi chỉ đạt khoảng 3,79 tỷ USD theo dữ liệu ghi nhận từ DeFiLlama. Trong khi đó, tập hợp các giao thức tương đương trên Ethereum có tổng TVL trên 24,1 tỷ USD.
Trong số các dự án Derivatives trên Solana có một cái tên đặc biệt nổi bật “01 Exchange”, sàn giao dịch phái sinh lớn thứ 3 của Solana đang nắm giữ 43 triệu USD TVL, lại là một dự án “chết”.
Banner trên trang web của họ tuyên bố “01 Exchange đã ngừng hoạt động. Vui lòng rút các tài sản còn lại của bạn. Hãy thử vài lần nếu lần rút đầu tiên không thành công”.
Bài đăng gần nhất trên kênh X cũng hiển thị từ ngày 12/11/2022 với nội dung “tạm dừng giao dịch vì điều kiện thị trường”.
Thực chất, theo ghi nhận bởi người dùng YouAreMyYield trên X (Twitter cũ), 43 triệu USD tổng giá trị bị khóa này có nguồn gốc từ các quỹ tiền bị lãng quên của Alameda Research – quỹ đầu tư “chị em” đã phá sản theo đế chế FTX.
Địa chỉ liên quan Alameda Research vẫn nắm giữ 38 triệu USD trên 01 Exchange dưới dạng mSOL được stake cùng với 6,5 triệu USDC. YouAreMyYield giải thích:
“Đơn vị phá sản tiếp quản Alameda Research đã rút tài sản vào tháng 4/2023 bằng cách loại bỏ thanh khoản trên các nền tảng như Raydium và Atrix, nhưng lại quên mất số tiền trên 01 Exchange”.
Once again I'm telling you that the second biggest perp DEX on Solana is actually DEAD. Why is it still the second biggest? Because homie JR III forgot to withdraw Alameda's 240k SOL and 6.5M USDC, money that belongs to FTX creditors.https://t.co/jO7PcuwyBX https://t.co/4u7eXnCYOh pic.twitter.com/4Tdl7kKgHo
— USD Denominated (@YouAreMyYield) July 4, 2024
Đáng chú ý, không chỉ Alameda Research “bỏ quên” tiền của mình. Một lệnh bid NFT 3 năm tuổi từ địa chỉ ví của Three Arrows Capital (3AC) bất ngờ được chấp nhận vào đầu ngày hôm nay.
Lệnh bid trị giá 20 ETH (khoảng 59.000 USD) đặt vào tháng 8/2021, có vẻ sẽ là khoản lỗ bổ sung khiến các chủ nợ của 3AC gia tăng thêm con số thiệt hại, sau cú sụp đổ của quỹ phòng hộ tiền mã hóa dẫn dắt bởi Zhu Su và Kyle Davies vào năm 2022.
Three Arrows Capital là quỹ đầu tư tiền mã hóa nổi tiếng một thời, song đã vướng vào cuộc khủng hoảng thanh khoản hồi giữa năm 2022 sau cú sập LUNA-UST, rồi phải tuyên bố phá sản với khoản nợ hơn 3 tỷ USD.
Mặc cho sự sụp đổ của LUNA-UST chưa được giải quyết xong, song, cả hai nhà đồng sáng lập này còn tái xuất trong ngành crypto vào đầu năm 2023 khi hậu thuẫn cho sàn giao dịch OPNX, đồng thời mở lại quỹ mới có tên 3AC Ventures. Kyle Davies còn cam kết quyên góp thu nhập từ OPNX cho chủ nợ 3AC.
Tuy vậy, hoạt động trên sàn OPNX lại khá ế ẩm và không có thành tích gì nổi bật xuyên suốt từ khi thành lập, dẫn đến quyết định đóng cửa vào ngày 02/02/2024 vừa qua. Hiện tại, cả Zhu Su và Kyle Davies được cho là đang điều hành sàn giao dịch phái sinh OX.FUN thành lập hồi tháng 01/2024, chỉ 1 tháng sau khi Zhu Su “được trả tự do”.